Γιατί η απαγόρευση του ρωσικού ντίζελ από την Ε.Ε. δεν θα σταματήσει τις ροές
Για δεκαετίες, μία σταθερή ροή από δεξαμενόπλοια κινείται πέρα δώθε μεταξύ μιας μικρής ομάδας λιμανιών στη βορειοδυτική Ευρώπη και τη Βαλτική Θάλασσα. Κατά κανόνα, το καθένα από αυτά μεταφέρει περίπου 40 εκατομμύρια λίτρα ντίζελ, για να τροφοδοτήσει την οικονομία της Ευρώπης. Από αύριο, αυτό θα απαγορευτεί, μαζί με όλες σχεδόν τις παραδόσεις ρωσικών καυσίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αρχικά είχαν προκαλέσει κάποιο συναγερμό, όμως οι νέοι κανόνες έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτρέπονται οι «διαρροές» που θα αμβλύνουν το πλήγμα και για τις δύο πλευρές, γράφει το Bloomberg. Και σύμφωνα με την ανάλυση αυτή, οι μεγαλύτεροι κερδισμένοι θα είναι πιθανότατα οι traders και οι ναυτιλιακές εταιρείες, καθώς τα καύσιμα αναμένεται να συνεχίσουν να ρέουν, απλά μέσω πιο περίπλοκων, κυκλικών διαδρομών.
«Το σύστημα θα βρει την ισορροπία του αργά ή γρήγορα. Με κόστος για όλους, φυσικά», εξηγεί στο Bloomberg ο Dario Scaffardi, ο οποίος μέχρι πέρυσι «έτρεχε» ένα από τα μεγαλύτερα διυλιστήρια πετρελαίου της Ευρώπης ως διευθύνων σύμβουλος της ιταλικής Saras. «Δεν νομίζω ότι θα υπάρξει κάποια μεγάλη κρίση».
Η τιμή του ντίζελ εκτινάχθηκε στα ύψη στην Ευρώπη όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, σχεδόν πριν από ένα χρόνο. Έκτοτε μειώθηκε κάπως και οι πρόσφατες κινήσεις δείχνουν ότι οι ανησυχίες για τις συνέπειες της απαγόρευσης έχουν μειωθεί.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, σε συμφωνία με τις κυβερνήσεις του G7, εισάγει επίσης ανώτατο όριο τιμής 100 δολαρίων το βαρέλι για το ρωσικό ντίζελ.
Αυτό σημαίνει ότι οι τρίτες χώρες που θέλουν να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες για τα φορτία από τη Ρωσία (όπως για παράδειγμα να τα ασφαλίσουν), θα μπορούν να το κάνουν μόνο εάν πληρώσουν κάτω από το πλαφόν.
Στην πράξη, αντί να εμποδίζει τις εξαγωγές, το πλαφόν τέθηκε σχετικά υψηλά και άρα έχει σχεδιαστεί για να τους επιτρέπει να συνεχιστούν. Οι συνέπειες της απαγόρευσης θα περιοριστούν επίσης και μέσω της ανακατεύθυνσης των εμπορικών ροών του ντίζελ μέσω χωρών εκτός Ε.Ε.
Υπάρχει, ασφαλώς, αρκετή αβεβαιότητα για το πώς θα εξελιχθούν όλα αυτά. Η Ευρώπη αντιμετωπίζει ήδη εδώ και μήνες μία ενεργειακή κρίση εξαιτίας του πολέμου που εκτίναξε το κόστος των καυσίμων.
Ήδη, οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν φροντίσει να συσσωρεύσουν αποθέματα, με τις αποστολές προς την Ε.Ε. να σημειώνουν φτάνουν το τελευταίο τρίμηνο του 2022 στα υψηλότερα επίπεδα τουλάχιστον από την αρχή του 2016 και να διατηρούνται σε υψηλότερα των κανονικών επίπεδα και από τις αρχές του 2023.
Επιπλέον, υπάρχουν αρκετοί νόμιμοι τρόποι για να παρακάμψει κανείς την απαγόρευση. Είναι πιθανό ότι το ρωσικό αργό θα υποβάλλεται σε επεξεργασία σε χώρες όπως η Ινδία και στη συνέχεια να αποστέλλεται στην Ευρώπη ως μη ρωσικό ντίζελ.
Για την ώρα, η Ρωσία φαίνεται να μην περιμένει μεγάλη αναστάτωση. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της, θα πραγματοποιεί εξαγωγές περίπου 730.000 βαρελιών ντίζελ την ημέρα από τα βασικά δυτικά λιμάνια αυτόν τον μήνα. Πρόκειται για τις υψηλότερες ροές τουλάχιστον από τις αρχές του 2020, ενώ τα διυλιστήριά της δεν βλέπουν λόγο να μειώσουν τη δραστηριότητά τους, όπως είπε ο υπουργός Ενέργειας.
Το εάν θα εξελιχθούν έτσι τα πράγματα, μένει να φανεί και θα εξαρτηθεί από την ικανότητα της Ρωσίας να ανοιχτεί σε νέες αγορές. Μπορεί, δηλαδή, να πείσει τρίτες χώρες να αγοράσουν το ρωσικό ντίζελ και στη συνέχεια εκείνες να το στέλνουν προς την Ευρώπη.
Αυτό μπορεί να είναι μία ελκυστική δραστηριότητα για τους traders που βρίσκονται σε χώρες όπου μπορούν να αγοράσουν φθηνά ρωσικά φορτία, τα οποία στη συνέχεια να πουλήσουν στην Ε.Ε. σε υψηλότερες τιμές.
Το ρωσικό ντίζελ από τη Βαλτική Θάλασσα εκτιμήθηκε περίπου στα 90 δολάρια το βαρέλι νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, δηλαδή περίπου 25% χαμηλότερα από το κόστος του ντίζελ για παράδοση στη βορειοδυτική Ευρώπη.
Στην Τουρκία, για παράδειγμα, οι εισαγωγές ρωσικών καυσίμων τύπου ντίζελ ανήλθαν σε επίπεδα-ρεκόρ τον Δεκέμβριο, ενώ οι συνολικές εξαγωγές της χώρας επίσης αυξήθηκαν στα υψηλότερα επίπεδο έως τώρα. Αυτό το εμπόριο είναι νόμιμο και είναι ένας πιθανός τρόπος για να μετριαστεί ο αντίκτυπος της απαγόρευσης. Αντίστοιχα, οι εισαγωγές του Μαρόκου αυξήθηκαν τον περασμένο μήνα.
Όμως εκτός από την απαγόρευση των θαλάσσιων εισαγωγών είναι και το θέμα του πλαφόν στις τιμές. Τα ρωσικά καύσιμα μπορούν ακόμα να πωλούνται νόμιμα πάνω από το ανώτατο όριο, απλώς όχι σε εταιρείες που χρησιμοποιούν δυτικές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Για το σκοπό αυτό έχει δημιουργηθεί ένας μεγάλος σκιώδης στόλος από δεξαμενόπλοια, που υπολογίζονται σε 600 πλοία, σύμφωνα με την Trafigura.
Ωστόσο, όλα αυτά μπορεί να μην είναι αρκετά για να καλύψουν όλη την παραγωγή της Ρωσίας. Η Wood Mackenzie εκτιμά ότι οι εξαγωγές ντίζελ της χώρας θα μειωθούν περίπου κατά 200.000 βαρέλια την ημέρα αυτό το τρίμηνο σε σύγκριση με το τελευταίο τρίμηνο του 2022.
Ο Mark Williams, αναλυτής της Woodmac, αναμένει μια άνοδο της τιμής του ντίζελ, αν και όχι αρκετά στα επίπεδα το 2022, «όταν η αγορά τρόμαξε». «Υπήρξε χρόνος για τη δημιουργία αποθεμάτων και την εξεύρεση εναλλακτικών προμηθειών», εξηγεί.
moneyreview.gr
Διαβάστε επίσης:
ΕΕ: Συμφωνία των «27» για επιβολή πλαφόν στα ρωσικά πετρελαϊκά προϊόντα
Σπεύδουν να διασφαλίσουν ρωσικό ντίζελ οι Ευρωπαίοι – Αντίστροφη μέτρηση για την απαγόρευση
Ρωσικό πετρέλαιο: To διακύβευμα της Ευρώπης από την αύξηση των κυρώσεων
Ακολουθήστε το Money Review στο Google News
